ایاصوفیه با آن معماری اعجابانگیزش به مدت ۱۰۰۰ سال کلیسای پرافتخار امپراتوری روم شرقی بوده و درقرن پانزدهم توسط معمار عثمانی، سینان، به مسجدی باشکوه تبدیل شده که گنبدی بزرگ به ارتفاع ۵۶ متر دارد و ۳۰ میلیون کاشی طلا در معماری داخلی آن به کار رفته. امروزه هم این مسجد و موزه به یکی از محبوبترین دیدنیهای استانبول برای توریستها تبدیل شده. حال و هوای بنا توصیفنشدنی است؛ شکوه امپراتوری بیزانس و عثمانی در هم آمیختهاند و بنای عجیب را به وجود آوردهاند. ایاصوفیه در حال حاضر موزه هنرهای اسلامی و مسیحی با نمونههای خیرهکننده از موزاییکهای بیزانسی است.
یکی از معروفترین دیدنیهای استانبول و شهرت آبی شهر؛ مسجد آبی ۴۰۰ سالهایست که خود ترکها آن را مسجد سلطان احمد مینامند، اما میان گردشگران به مسجد آبی مشهور است؛ هم به دلیل کاشیکاریهای آبیاش و هم روایتی قدیمی از قایقرانان دریای مرمره که انعکاس آبی دریا روی دیوارهای مسجد شگفتزدهشان میکرده. مسجد آبی، شاهکاری است از آقا محمدِ معمار که ساخت آن هفت سال طول کشیده و شش مناره باریک آن از بسیاری نقاط شهر پیداست.
شاهکاری از معمار سینان برای سلطان سلیمان که امروزه به یکی از اصلیترین دیدنیهای استانبول تبدیل شده است؛ بزرگترین مسجد استانبول که در قرن ۱۶ ساخته شده و با چهار مناره بالای گلدن هورن قرار دارد. مقبره سلطان، همسرش خرم و معمار سینان هم در محوطه مسجد واقع شده. این سازه شاهانه با وجود تزئینات کمتر، همچنان شباهتهای زیادی به ایاصوفیه، اثر دیگر این معمار دارد.
نخستین کاخ عثمانی که در قرن ۱۵ میلادی ساخته شد و از آن زمان شاید بیش از هر قصر دیگری در دنیا قصه و رمز و راز به خود دیده؛ سلیم مست که بعد از نوشیدن بیاندازه شراب غرق شد، ابراهیم دیوانه که بعد از تحمل ۲۲ سال زندان عقلش را از دست داد و الکساندارای روس یا خرم سلطان، بردهای که ملکه قدرتمند عثمانی شد. این قصر اسرارآمیز در محل تلاقی تنگه بسفر، گلدن هورن و دریای مرمره قرار دارد و ۴۰۰ سال قلب تپندهی امپراتوری عثمانی بوده. توپکاپی با آن همه جواهرات، لباسها و تختهای طلاکوب یکی از محبوبترین دیدنیهای استانبول است و حداقل ۳ ساعت مشغولتان میکند. اگر وقت کم دارید، دیدن حرمسرا و خزانه را در اولویت بگذارید.
محال است به استانبول بروید و یکی دو ساعتی در بسفر قایقسواری نکنید؛ تنگهای که دریای سیاه و مرمره را به هم وصل و استانبول را بین آسیا و اروپا تقسیم کرده و حداقل دیدن آن به همهی دیدنیهای استانبول اولویت دارد. ساحل زیبای مرمره، بناهای تاریخی شهر، مرغان دریایی، ماهیگیران محلی و کشتیهای باری را تماشا کنید و استانبول را دور از هیاهوی خیابانها و روی آب تجربه کنید؛ یک طرفتان آسیاست و طرف دیگر اروپا.
دریای مرمره دارای نه جزیره کوچک و دیدنی معروف به آدالار است که به ترکی یعنی جزیرهها. هر روز کشتیهایی به این جزیرهها رفت و آمد میکنند و در چهار تا از آنها توقف دارند. بزرگترین جزیره آن بیوکآداست که نمای ویلاهای آن روی شیب تپهها از داخل کشتی پیداست. وسایل نقلیه موتوری اینجا ممنوعاند و رفت و آمد مثل قرون گذشته با دوچرخه، درشکه و پای پیاده انجام میشود. آدالار یکی از دیدنیهای استانبول برای توریستها و ییلاق استانبولیهاست و جان میدهد برای چند ساعت دوری از شلوغی شهر و خوردن یک خوراک دریایی تازه.
ترکها به آن گلحانه میگویند؛ این پارک در اصل، باغ بیرونی قصر توپکاپی بوده که فقط خانواده سلطنتی به آن دسترسی داشتند و امروزه یکی از دیدنیهای استانبول و پارکهای مدرن شهر است پر از گلکاریهای زیبا و به خصوص لالههای رنگارنگ. ضلع شمالی آن چشمانداز شگفتانگیزی به دریای مرمره و گلدن هورن دارد و در ورودی جنوبی آن کوشکی قرار دارد که سلطان از آنجا رژه سربازان یا مراسم رسمی دیگر را تماشا میکرده که الان وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه است.
نماد ترکیه مدرن و شانزلیزهی استانبول؛ خیابان همیشه بیداری که از میدان پرجنب و جوش تقسیم، قلب تپندهی استانبول شروع میشود و دو طرف آن پر است از مراکز خرید استانبول، مغازههای خوشآبورنگ، سینماها، رستورانها و کافههای دنج. مغازههایی که سازهای قدیمی میفروشند، نقاشانی که آثارشان را حراج میکنند و لباسهای دستدوز رنگارنگ چیزهایی هستند که فقط در این خیابان پیدا میکنید. در طول فستیوال خرید هم در این خیابانِ سنگفرش، برنامههای جالبی اجرا میشود؛ از ساز و آواز گرفته تا دلقکهای رنگارنگ و ژانگولربازی؛ همینها باعث میشود که استقلال نه تنها یک خیابان خرید حساب شود، بلکه یکی از دیدنیهای استانبول برای توریستها باشد.
حمامی که در ۱۵۵۶ توسط معمار سینان و به دستور سلطان سلیمان ساخته و به نام همسر محبوبش خرمسلطان نامگذاری شد. این حمام که روبروی موزه ایاصوفیه قرار دارد، لوکسترین گرمابه سنتی در شهر و از پرطرفدارترین دیدنیهای استانبول است؛ با حمامهای جداگانه برای خانمها و آقایان، دالانهای شاهانه و اطاقهای چوبی. از معماری بینظیر این حمام ۵۰۰ ساله گرانقیمتِ تاریخ لذت ببرید.
قصری که از ۱۸۵۶ تا زمان تاسیس جمهوری ترکیه مرکز اداری عثمانی بوده و بعد از آن هم محل تصویب قراردادهای خارجی آتاتورک که حالا تبدیل به یکی از دیدنیهای استانبول شده است. دلما باغچه، که به ترکی یعنی باغ پربار، در میان باغی به سبک فرانسوی بنا شده و به خاطر ترئینات سبک روکوکو، شمعدانهای چک و باکارا، راهپلهی کریستال و چلچراغ چهارهزار کیلوگرمیِ هدیهی ملکه ویکتوریا معروف است. ساعت این اتاق از زمان مرگ آتاتورک تا به حال، ثابت مانده؛ ساعت نه و ده دقیقهی دهم نوامبر ۱۹۳۸.