زورق: محله‌های استانبول

استانبول، برای علاقمندان شکوه باستانی و مسافرانی که از دیدن مناظر زیبا و خرید در بازارهای رنگارنگ و متنوع لذت می‌برند، شهری فریبنده و تماشایی است. صد سال پیش از این، استانبول شرقی‌ترین شهری بود که مسافران مغرب‌زمین برای سفر انتخاب می‌کردند؛ آخرین مقصد قطار سریع‌السیر شرق؛ جایی که مسافران می‌توانستند جرعه‌ای از چای ارل‌گری را در هتل لوکس پرا پالاس (Pera Palace) مزه‌مزه کنند، از بازار بزرگ، قالی‌های ابریشمی بخرند و از آب گرم حمام و هتلی راحت برای خواب لذت ببرند. استانبول، آخرین نقطه‌ی ملاقات مسیحیان دنیا با مسلمانان بود: شهری آرام و متمدن با جمعیتی کمتر از یک میلیون نفر.
استانبول امروز حدود ۲۰ میلیون نفر جمعیت دارد که در خیابان‌های باریک و راه‌های آبی شهر، با قایق و قطار و تاکسی در رفت‌وآمدند و از ساختمان‌های بلند و مدرن به بناهای قدیمی می‌روند. مسیحیان و مسلمانان در کنار یک‌دیگر با لباس‌های سنتی و مدرن در پایتخت فرهنگی سال ۲۰۱۲ اروپا، منظره‌ی چشم‌نوازی را پیش روی مسافران می‌سازند.

بیرون بازار بزرگ، مردانی با قامت خمیده و کوله‌های بار در رفت‌وآمدند. کشاورزان با کلاه‌های رنگارنگ، میوه‌ها و سبزی‌های تازه و رنگارنگ خود را روی گاری‌های کوچک عرضه می‌کنند. زیر طاق خمیده و گچ‌کاری‌شده‌ی بازار مصری‌ها، مردانی با کلاه‌های بلوطی رنگ، ادویه‌جات خوش عطر و بو را در ترازوهای برنجی که از زمان اجدادشان باقی مانده، اندازه می‌گیرند. با غروب آفتاب و پیچیدن صدای اذان در هوای گرم عصرگاهی، مشتاقان عبادت برای وضو گرفتن خارج از وضوخانه صف می‌کشند تا برای اقامه‌ی نماز مغرب آماده شوند.

این البته به آن معنا نیست که استانبول در پیله‌ای از گذشته‌ی خود باقی مانده. کافی است بعد از تاریک شدن هوا سری به محله‌های شلوغ و پرهیاهیو بزنید و شکفتن زندگی رنگارنگ و شلوغ شبانه‌ی شهر را ببینید. با این که در دهه‌ی هشتاد میلادی هتل‌های پنج‌ستاره‌ی شهر انگشت‌شمار بودند و رستوران‌ها منوهای محدود و تکراری جلوی مهمانان می‌گذاشتند، امروز بیش از ۲۰ هتل بسیار لوکس و صدها هتل با کیفیت‌های متنوع و قیمت‌های مختلف در استانبول ساخته شده‌اند.

استانبول محله‌های زیادی دارد که هر کدام با حال و هوای خاص خود، بسیار دیدنی و جذاب‌اند. شهر دو طرف تنگه‌ی بسفر به دو بخش اروپایی و آسیایی تقسیم می‌شود. بخش اروپایی، قسمت قدیم استانبول است و محبوب توریست‌ها. محله‌های سلطان‌احمد و تقسیم هم در همین بخش واقع شده‌اند و پر از توریست‌هایی هستند که به قصد تماشای مسجد ایاصوفیه و قدم زدن در خیابان استقلال بیرون آمده‌اند.

محله‌های بخش اروپایی استانبول

محله‌ی اورتاکوی (Ortaköy) در بخش اروپایی، در حاشیه‌ی ساحل است و پر از رستوران‌ها و کافه‌های کنار آب و اسکله و قایق‌های تفریحی با امکان پذیرایی از مسافران. بی‌اوغلو (Beyoğlu) هم در همین بخش اروپایی است و با خیابان استقلال و کوچه‌پس‌کوچه‌های تودرتو و دوست‌داشتنی‌اش، یکی از شلوغ‌ترین محله‌های استانبول به شمار می‌رود. بی‌اوغلو بین هنرمندان هم محبوبیت فراوانی دارد و دم غروب، کافه‌ها و رستوران‌های محل شلوغ و پر از جمعیت می‌شوند. کافه‌های ۳۶۰ و میکلا و نیز هتل مارمارا پرا که روی سقف‌شان هم جای نشستن و پذیرایی دارند، با چشم‌انداز زیبایشان به مناره‌های قرن چهاردهم و آسمان‌خراش‌های قرن بیست و یکمی در کنار هم، پرطرفدارترند. خیابان چوکور کوما هم در همین محله است؛ خیابانی کوچک و کم زرق و برق با سمساری‌هایی پر از عتیقه‌جات و ویترین‌هایی خیره‌کننده.

بشیکتاش یکی از قدیمی‌ترین و پرجمعیت‌ترین محله‌های استانبول است که در جنوب تنگه‌ی بسفر و در بخش اروپایی واقع شده است. علاوه بر تردد یکی از مهم‌ترین خطوط اتوبوس‌های عمومی و ایستگاه دولموش در بشیکتاش، این‌جا یک اسکله‌ی کشتی‌رانی هم دارد که کشتی‌ها از آن‌جا به سمت بخش آسیایی می‌روند و چند ایستگاه در چند محله‌ی مختلف دارند.

امین‌اونو، تقریباً تمام بخش قدیمی مربوط به دوران بیزانس را در بر می‌گیرد و بیشتر بناهای قدیم و مشهور استانبول را در خودش جای داده است؛ از کاخ توپکاپی گرفته تا مسجد آبی، مسجد ایاصوفیه، مسجد سلیمانیه و حتی دو بازار قدیمی و مشهور استانبول: بازار بزرگ و بازار ادویه.

توسعه‌ی سریع استانبول تعجبی ندارد، اقتصاد پایتخت ترکیه هم روز به روز در حال پیشرفت است. سرمایه‌گذاری خارجی در استانبول که در دهه‌ی ۹۰ میلادی به زحمت از مرز ۳ میلیارد دلار می‌گذشت؛ در سال ۲۰۰۵ به حدود ۱۰ میلیارد دلار رسید و در سال ۲۰۰۶ دو برابر شد. وقتی در سال ۲۰۱۰ استانبول به عنوان پایتخت فرهنگی اروپا با موفقیت میزبان ده‌ها رویداد مهم جهانی شد، توانست در دنیای هنر و سرگرمی نیز جای محکمی را از آن خود کند.